انواع اضطراب

بر اساس طبقه بندی DSM-5 (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی)، اضطراب به عنوان یک دسته اصلی از اختلالات روان پزشکی تعریف شده و شامل انواع مختلفی است. در زیر به انواع مهم اضطراب از منظر DSM-5 اشاره می کنم.

اما DSM چیست؟

DSM (راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی) یک کتابچه استاندارد و جامع است که توسط انجمن روان پزشکی آمریکا (APA) منتشر می شود و برای تشخیص و طبقه بندی اختلالات روانی به کار می رود. این راهنما شامل فهرستی از اختلالات روانی به همراه معیارهای تشخیصی دقیق برای هر اختلال است و به عنوان منبع اصلی برای متخصصان روانپزشکی و روانشناسی در سراسر جهان جهت تشخیص و درمان بیماری های روانی استفاده می شود. نسخه فعلی این راهنما DSM-5 است که در سال 2013 منتشر شده و بر اساس پژوهش های جدید به روزرسانی شده است.

اختلال اضطراب فراگیر

مشخصه اصلی این اختلال، نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد مسائل مختلف زندگی، مانند کار، سلامت، روابط و مسائل مالی است. این نگرانی ها معمولاً برای مدت حداقل شش ماه ادامه دارند و با علائمی مانند تنش عضلانی، بی قراری و مشکلات خواب همراه هستند.

اختلال اضطراب فراگیر (Generalized Anxiety Disorder - GAD) یک اختلال روانی است که با نگرانی های مداوم و بیش از حد درباره مسائل مختلف زندگی، مانند کار، سلامت، روابط، و مسائل مالی مشخص می شود. این نگرانی ها معمولاً برای مدت طولانی (حداقل شش ماه) ادامه دارند و به شکل مداوم و غیرقابل کنترل وجود دارند. افراد مبتلا به GAD ممکن است با علائمی مانند تنش عضلانی، بی قراری، مشکل در تمرکز، و اختلالات خواب مواجه شوند که می تواند به کیفیت زندگی و عملکرد روزانه آن ها آسیب بزند.

افراد مبتلا به GAD معمولاً احساس می کنند که نمی توانند از نگرانی های خود رهایی یابند و این نگرانی ها تأثیرات منفی بر روی جنبه های مختلف زندگی آن ها دارد. این اختلال می تواند به دلیل عوامل ژنتیکی، شیمیایی، و محیطی ایجاد شود و ممکن است به اختلالات روانشناختی دیگر مانند افسردگی منجر شود.

پیشنهاد می کنیم این تست را بزنید: تست اضطراب

اختلال اضطراب اجتماعی

افراد مبتلا به این اختلال از موقعیت های اجتماعی یا عملکردی که ممکن است در آن ها مورد قضاوت یا ارزیابی دیگران قرار گیرند، به شدت می ترسند. این ترس می تواند منجر به اجتناب از موقعیت های اجتماعی، انزوای اجتماعی، و تأثیر منفی بر روابط شخصی و حرفه ای شود.

اختلال پانیک

این اختلال با حملات ناگهانی و شدید اضطراب یا وحشت که به عنوان حملات پانیک شناخته می شوند، مشخص می شود. حملات پانیک می توانند با علائمی مانند تپش قلب، تعریق، لرزش، احساس تنگی نفس و ترس از مرگ یا از دست دادن کنترل همراه باشند.

فوبیاهای خاص

این نوع اضطراب شامل ترس شدید و نامعقول از یک شیء، حیوان، مکان یا موقعیت خاص است. این ترس معمولاً منجر به اجتناب از آن محرک ها می شود و می تواند به شکل های مختلفی مانند ترس از ارتفاع، ترس از حیوانات، یا ترس از پرواز ظاهر شود.

اختلال اضطراب جدایی

این اختلال اغلب در کودکان مشاهده می شود و شامل ترس شدید و مداوم از جدا شدن از افراد مهم در زندگی فرد، مانند والدین یا مراقبان است. این اضطراب می تواند به اندازه ای شدید باشد که منجر به امتناع از رفتن به مدرسه یا ترک خانه شود.

اختلال اضطراب ناشی از مواد/ داروها

اختلال اضطراب ناشی از مواد یا داروها به حالتی اطلاق می شود که اضطراب شدید به عنوان نتیجه مستقیم استفاده، قطع مصرف، یا مسمومیت با مواد مخدر یا داروها به وجود می آید. این اختلال می تواند شامل اضطراب های ناگهانی، حملات پانیک، یا اضطراب مداوم و فراگیر باشد که به طور مستقیم به مصرف مواد یا داروها مرتبط است. مصرف مواد محرک مانند کوکائین، آمفتامین ها، یا کافئین، و همچنین داروهای خاصی مثل استروئیدها یا داروهای ضدافسردگی می توانند به افزایش اضطراب و بروز نشانه های آن منجر شوند. همچنین، کاهش یا قطع مصرف مواد می تواند باعث بروز علائم اضطرابی شدید به ویژه در مواد وابستگی زا مثل الکل یا بنزودیازپین ها شود.

درمان اختلال اضطراب ناشی از مواد یا داروها معمولاً به دو جنبه اصلی تمرکز دارد: مدیریت اضطراب و درمان مشکل زمینه ای مصرف مواد. در ابتدا، شناسایی و درمان علل اصلی اضطراب، مانند قطع مصرف یا تغییر دوز دارو، بسیار مهم است. در این فرآیند، ممکن است نیاز به مداخلات پزشکی برای مدیریت علائم حاد اضطراب و تجویز داروهای ضداضطراب یا ضدافسردگی تحت نظر پزشک باشد. همچنین، درمان های روان شناختی مانند مشاوره و درمان شناختی-رفتاری می تواند به فرد کمک کند تا با اضطراب ناشی از مصرف مواد کنار بیاید و بهبود یابد. پیشگیری از عود علائم و پشتیبانی برای اصلاح رفتارهای مصرف مواد نیز جزء مهمی از برنامه درمانی است.

اختلال اضطراب ناشی از یک وضعیت پزشکی دیگر

در این نوع، علائم اضطراب به طور مستقیم به یک وضعیت پزشکی خاص مرتبط است، مانند بیماری های قلبی، تیروئید پرکار یا دیگر شرایط جسمانی.

این اختلالات هرکدام ویژگی ها و معیارهای تشخیصی خاص خود را دارند و نیازمند ارزیابی دقیق توسط متخصصان روانپزشکی هستند.