معتاد به چه کسی گفته می شود؟

به نظر می رسد برخی افراد افراطی تر از دیگران عمل میکنند یا در گفتن «نه» یا «کافی است» ناتوان هستند. ممکن است اصطلاح «شخصیت معتاد» را برای توصیف افرادی که معتقدند زیاده روی در یک چیز خوب هرگز کافی نیست، شنیده باشید. اما آیا این یک تشخیص واقعی است و آیا برخی از ویژگیهای شخصیتی، خطر اعتیاد افراد را افزایش میدهد؟ در ادامه نگاهی دقیق تر به ویژگیهای شخصیتی معتاد و تأثیر آنها بر احتمال اعتیاد، می اندازیم.

بعضی از افرادی که دارای اختلالات شخصیت مرزی، نمایشی، خود شیفته و کمال گرا هستند، احتمال اعتیاد آنها بیشتر است. هر چند در ادامه به تمام موارد اشاره میکنیم و اینکه چگونه یک فرد را معتاد در نظر بگیریم. در اعتیاد مدرن افراد تنها به مواد افیونی، روان گردان، محرک، الکل تنها معتاد نمیشوند بلکه میتوانند به قمار، فضای مجازی، گوشی همراه، سریال، اعتیاد به بازیهای آنلاین و آفلاین هم دچار شوند. به قول آنا لمبکی نویسنده کتاب پر طرفدار عصر دوپامین، این زمان اثر دوپامین است.

انواع اعتیاد سنتی و مدرن

اعتیاد یک بیماری است که بر مغز و رفتارهای افراد تأثیر می گذارد و در نتیجه منجر به نیاز اجباری به یک ماده یا انجام یک رفتار خاص با وجود پیامدهای نامطلوب آنها می شود. علل یا عوامل زیادی وجود دارد که منجر به اعتیاد می شود.

خصوصیات شخصیتی یک فرد معتاد چیست؟ شخصیت معتاد، یک بیماری یا وضعیت قابل تشخیص نیست. هیچ یک از ویژگی های منفرد منجر به اعتیاد نمی شود. در عوض، این اصطلاح برای توصیف غیررسمی مجموعه ای از ویژگی ها، عوامل محیطی و شرایط سلامتی استفاده می شود که فرد را مستعد ابتلا به اعتیاد می کند.بعضی از افرادی که دارای اختلالات شخصیت مرزی، نمایشی، خود شیفته و کمال گرا و افرادی که اعتیاد به کار دارند مانند جردن بلفرد که بر اساس داستانی واقعی بود در فیلم The Wolf of Wall Street دیدید که برای فرار ار ترسها به تمام ماو روی آورد.

به طور کلی، اعتیاد به دو دسته تقسیم می شود:

یک سوء استفاده هفتگی یا ماهانه یا استفاده پایدار از مواد. درگیر شدن بیش از حد در رفتاری بدون توجه به عواقب آن. اختلال مصرف مواد، که گاهی اوقات اعتیاد به مواد مخدر یا الکل نامیده می شود، ناتوانی فرد در کنترل مصرف دارو حتی داروی قانونی و یا مواد و داروهای غیرقانونی است. افراد همچنین می توانند به فعالیت ها یا رفتارهایی مانند خرید کردن، تماشای صفحه نمایش از جمله بازی های ویدیویی، قمار، سکس، پورنوگرافی یا غذا اعتیاد پیدا کنند.

مصرف مکرر مواد مخدر یا مشروبات الکلی یا صرفاً انجام این رفتارها هر از گاهی، اعتیاد نیست. اگر اغلب یک لیوان شراب همراه شام میل می کنید یا گهگاه بلیط بخت آزمایی می خرید، بعید است که اعتیاد داشته باشید. اعتیاد با ناتوانی فرد در کنترل رفتار، دشواری زندگی بدون آن، میل شدید به آن و ادامه فعالیت علیرغم پیامدهای منفی مشخص می شود. اعتیاد اغلب منزوی کننده است. و برای برخی، می تواند یک راه حل خوددرمانی برای مشکلات اساسی یا تروما باشد.

ویژگی ها که باعث می شود یک نفر معتاد شود

• ماجراجویی یا هیجان طلبی
• تشخیص اختلال کمبود توجه
• آسودگی با رازها یا دروغ
• میل به ارضای فوری
• دشواری در پذیرش مسئولیت
• دشواری با خودتنظیمی
• احساس راحتی با رفتارهای پرخطر
• آسیب های اولیه دوران کودکی
• مواجهه با مواد مخدر و الکل
• سابقه اعتیاد در خانواده
• تکانشگری
• وضعیت سلامت روان مثل اضطراب و افسردگی
• روان رنجوری یا سطح بالای حساسیت یا عصبی بودن
• رفتارهای وسواسی و اجباری

صرفا هر کسی که این ویژگی ها را دارد به اعتیاد مبتلا نمی شود. داشتن برخی یا همه اینها سرنوشت فرد را پیش بینی نمی کند.تصمیمات شخصی، شبکه های حمایتی و سایر عوامل ژنتیکی و محیطی نیز بر احتمال بروز رفتارهای اعتیادآور تأثیر می گذارد.

نشانه های اعتیاد

برخی از اعتیادها به سرعت ایجاد می شوند و بلافاصله برای فرد و نزدیکان آشکار می شوند. برخی دیگر در طول زمان پیشرفت می کنند و تشخیص اینکه چه زمانی یک علاقه، ناسالم شده است را به یک چالش تبدیل میکند. بیایید به مثال خرید نگاه کنیم. هر فردی برای زندگی در جامعه ما نیاز به خرید اقلام دارد. اما اگر هنگام خرید به شدت احساس سرخوشی کنید، این احتمال وجود دارد که این رفتار اعتیاد آور شود. نشانه های دیگر می تواند این باشد که باید برای بالا نگه داشتن روحیه خود، حتما خرید کنید. یا اینکه عادات خرید شما شغل، بودجه یا روابط شخصی شما را به خطر می اندازد.

مواردی که نشان دهنده اعتیاد هستند

• همیشه چیزهای بیشتر می خواهید: احساس اینکه باید از یک ماده مدام استفاده کنید یا به طور منظم در یک رفتار شرکت کنید. یعنی به صورت روزانه یا حتی چندین بار در روز.
• مشکلات مالی: خرج کردن مقدار قابل توجهی پول برای یک ماده یا رفتار اعتیاد آور، حتی اگر توانایی پرداخت آن را ندارید. که این خود باعث از دست دادن مقدار قابل توجهی از سرمایه خود و یا در صورت قرض کردن از افراد دیگر باعث بدهی مالی برای شما می شود.

• ناتوانی در ترک آن: تلاش های ناموفق برای توقف عمل اعتیادآور، حتی زمانی که خودتان می خواهید، یا ناتوانی در پیروی از قوانینی که برای خود تعیین کرده اید.
• افزایش تحمل: نیاز بیشتر به یک ماده یا رفتار خاص، برای دریافت همان اثری که قبلا می گرفتید.
• هوس شدید: داشتن امیال قوی نسبت به مصرف یک ماده یا انجام رفتار، که جلوی افکار و آینده نگری شما را می گیرد.
• از دست دادن کنترل: مشکل در کنترل استفاده ماده یا انجام رفتار، حتی اگر می دانید که باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی شما می شود یا آسیب جسمی یا روانی به شما وارد می کند.
• از دست دادن علاقه به سرگرمی ها یا افراد دیگر: علایق، فعالیت ها یا روابط قبلی دیگر برایتان جذابیت یکسانی ندارند و اعتیاد اولویت دارد.
• بی توجهی به مسئولیتها: عدم انجام تعهدات و مسئولیت های کاری یا فردی یا کاهش فعالیت های اجتماعی یا تفریحی به دلیل انجام رفتار یا مصرف مواد اعتیاد آور.
• مشغله: زمان قابل توجهی را برای فکر کردن، به دست آوردن، بهبودی یافتن از انجام یک رفتار یا مصرف یک ماده، صرف می کنید.
• ریسک پذیری: رانندگی پرخطر یا انجام سایر فعالیت های مخاطره آمیز، مانند دزدی، زمانی که تحت تأثیر هستید.
• رازداری: مخفی کردن مصرف مواد از دیگران و فریب دادن آنها در مورد فعالیت هایی که انجام می دهید.

بیشتر افراد معتاد بینش کمی نسبت به مشکل خود دارند

افراد مبتلا به اعتیاد اغلب آخرین کسانی هستند که تشخیص میدهند مشکلی دارند یا کنترل خود را از دست داده اند. این مشکلات می تواند به شدت بر سلامت، روابط، شغل و سایر جنبه های زندگی آنها تأثیر بگذارد. اعتیاد و مشکلات مربوط به آن را می توان با موفقیت درمان کرد، اما هیچ درمان واحدی برای همه انواع اعتیاد مؤثر نیست. بهبودی از اعتیاد یک فرآیند مداوم است که نیاز به زمان و صبر دارد. متأسفانه، همچنان انگی در اطراف اعتیاد وجود دارد که می تواند افراد را از جستجوی کمک های ضروری باز دارد. اگر خود شما یا شخصی که می شناسید با اعتیاد دست و پنجه نرم می کنید، مهم است که به دنبال درمان باشید و با تیم مراقبت های بهداشتی خود صادق و شفاف باشید.