اختلال اضطراب عصبی و انواع آن چیست؟
اختلال اضطراب عصبی، دسته ای از اختلالات است که ویژگی اصلی آن ترس، وحشت یا دلهره بدون علت مشخص یا مناسبی است. اضطراب معمولا یک مکانیسم انطباقی و بهنجار است که به حیات بشر کمک میکند، درباره خطرات مختلف هشدار میدهد و موجب میشود فرد برای پیشگیری از آسیب یا تهدیدها کاری انجام دهد. اما زمانی که اضطراب در پاسخ به چیزهای تقریبا بی ضرر رخ میدهد و زندگی فرد را مختل می کند، ممکن است اختلال اضطرابی تشخیص داده شود. اختلالات اضطرابی یکی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در جهان است. با این حال با وجود درمانهای مؤثر، بسیاری از افراد مبتلا، تشخیص دریافت نمیکنند و یا درمان نمیشوند. اما باید توجه داشت که اختلالات اضطرابی اغلب شرایط مزمن و ناتوان کننده ای هستند که هزینه های هیجانی و مالی زیادی را به همراه می آورد.
اختلال اضطراب عصبی چه نشانه هایی دارد؟
اختلال اضطراب عصبی، که معمولاً به عنوان اختلال اضطراب فراگیر (Generalized Anxiety Disorder یا GAD) شناخته می شود، با نگرانی مفرط و مداوم در مورد مسائل مختلف روزمره مشخص می شود. این اضطراب ممکن است غیرمنطقی و بیش از حد به نظر برسد، اما فرد مبتلا قادر به کنترل آن نیست. نشانه های اصلی این اختلال شامل موارد زیر است:
- نگرانی و اضطراب مداوم: افراد مبتلا به این اختلال نگرانی شدیدی درباره موضوعات مختلف مانند کار، سلامتی، مسائل مالی، یا روابط شخصی دارند. این نگرانی ها تقریباً همه روزه و به مدت حداقل 6 ماه ادامه دارند.
- بی قراری و احساس تنش: فرد ممکن است احساس بی قراری، تحریک پذیری یا تنش عضلانی کند. این حالت معمولاً به دلیل نگرانی های دائمی و عدم توانایی در آرام شدن ایجاد می شود.
- خستگی: احساس خستگی مزمن، حتی پس از خواب کافی، در این افراد شایع است. اضطراب مداوم می تواند انرژی زیادی از فرد بگیرد.
- مشکلات خواب: افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر ممکن است دچار مشکلات خواب شوند، از جمله مشکل در به خواب رفتن، بیدار شدن مکرر در شب، یا داشتن خواب ناآرام و غیرتجدیدکننده.
- مشکلات تمرکز: نگرانی مداوم می تواند تمرکز فرد را مختل کند و منجر به فراموشی یا دشواری در تصمیم گیری شود.
- علائم جسمانی: اختلال اضطراب عصبی می تواند با علائم جسمانی مانند سردرد، دردهای عضلانی، تنش در شانه ها و گردن، تعریق، تپش قلب، و ناراحتی معده همراه باشد.
- تحریک پذیری: افراد مبتلا به این اختلال معمولاً به دلیل نگرانی ها و فشارهای مداوم، تحریک پذیرتر هستند و ممکن است به سادگی عصبی شوند.
این نشانه ها به گونه ای هستند که می توانند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند و نیاز به مداخله و درمان تخصصی دارند.
پیشنهاد میکنیم انجام دهید: تست آنلاین میزان اضطراب
اختلال اضطراب عصبی چه درمانهایی دارد؟
اختلال اضطراب عصبی یا اختلال اضطراب فراگیر (GAD) قابل درمان است و معمولاً ترکیبی از روش های درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. درمان های اصلی برای این اختلال شامل موارد زیر است:
1. روان درمانی
درمان شناختی-رفتاری (CBT): این روش درمانی یکی از مؤثرترین روش ها برای درمان اختلال اضطراب فراگیر است. CBT به فرد کمک می کند تا الگوهای فکری منفی و نگرانی های مداوم را شناسایی کرده و آن ها را با الگوهای مثبت تر و واقع گرایانه تر جایگزین کند. این درمان همچنین به فرد تکنیک های مقابله ای برای مدیریت اضطراب و بهبود کیفیت زندگی آموزش می دهد.
درمان مبتنی بر ذهن آگاهی (Mindfulness-Based Therapy): این روش بر تقویت آگاهی فرد از لحظه حال و کاهش واکنش های اضطرابی به افکار و احساسات تمرکز دارد. این روش به کاهش اضطراب و افزایش احساس آرامش کمک می کند.
2. دارودرمانی
داروهای ضد اضطراب: داروهایی مانند بنزودیازپین ها (مثل آلپرازولام و دیازپام) ممکن است برای کوتاه مدت جهت کاهش علائم اضطراب تجویز شوند. با این حال، به دلیل خطر اعتیاد، این داروها معمولاً برای مدت زمان طولانی استفاده نمی شوند. (با تجویز روانپزشک)
داروهای ضد افسردگی: برخی داروهای ضد افسردگی مانند مهارکننده های بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکننده های بازجذب نوراپی نفرین-سروتونین (SNRIs) نیز برای درمان اختلال اضطراب فراگیر مؤثر هستند. این داروها به تنظیم سطح مواد شیمیایی در مغز که به اضطراب مربوط هستند، کمک می کنند. (با تجویز روانپزشک)
بتا بلاکرها: این داروها ممکن است برای کنترل علائم فیزیکی اضطراب مانند تپش قلب و لرزش ها استفاده شوند. (با تجویز روانپزشک)
3. تغییرات در سبک زندگی
ورزش منظم: فعالیت های فیزیکی منظم می تواند به کاهش سطح اضطراب کمک کند. ورزش هایی مانند یوگا، شنا، یا پیاده روی می توانند اثرات مثبتی داشته باشند.
تغذیه سالم: یک رژیم غذایی متعادل و سالم می تواند به حفظ سطح انرژی و بهبود خلق و خو کمک کند. مصرف مواد غذایی کافئین دار و قندی باید محدود شود.
تکنیک های آرام سازی: تمرین هایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن، و تکنیک های آرام سازی عضلانی می توانند به کاهش تنش و اضطراب کمک کنند.
خواب کافی: حفظ یک الگوی خواب منظم و کافی برای مدیریت اضطراب بسیار مهم است.
4. پشتیبانی اجتماعی
حمایت از دوستان و خانواده: صحبت کردن با دوستان و خانواده درباره احساسات و نگرانی ها می تواند به کاهش اضطراب کمک کند.
گروه های حمایتی: شرکت در گروه های حمایتی برای افرادی که با اضطراب دست و پنجه نرم می کنند، می تواند به اشتراک گذاری تجربیات و دریافت حمایت عاطفی کمک کند.
ترکیب این روش های درمانی بسته به شدت و نیازهای فردی هر بیمار ممکن است متفاوت باشد. همکاری با یک متخصص سلامت روان برای ایجاد یک برنامه درمانی مناسب بسیار مهم است.
اختلال اضطراب عصبی و انواع آن چیست؟
اختلال اضطراب عصبی، که به عنوان اختلال اضطراب فراگیر (Generalized Anxiety Disorder یا GAD) شناخته می شود، نوع خاصی از اختلالات اضطرابی است که با نگرانی مداوم و بیش از حد درباره مسائل روزمره همراه است. برخلاف برخی دیگر از اختلالات اضطرابی، GAD به طور کلی به دسته بندی های فرعی تقسیم نمی شود، اما اختلالات اضطرابی به طور کلی دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام ویژگی ها و علائم خاص خود را دارند. در اینجا به برخی از انواع اختلالات اضطرابی اشاره می شود:
1. اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
- ویژگی ها: نگرانی مداوم و مفرط درباره مسائل روزمره مانند کار، سلامت، روابط یا مسائل مالی. این نگرانی ها شدید و اغلب غیرمنطقی هستند و به مدت حداقل 6 ماه ادامه دارند.
- علائم: بی قراری، خستگی، مشکلات خواب، مشکلات تمرکز، تحریک پذیری، و تنش عضلانی.
2. اختلال هراس (Panic Disorder)
- ویژگی ها: تجربه حملات هراس ناگهانی و تکرارشونده که شامل احساسات شدید ترس یا وحشت است. این حملات اغلب بدون هشدار قبلی رخ می دهند و می توانند با علائم جسمانی مانند تپش قلب، تعریق، لرزش و احساس تنگی نفس همراه باشند.
- علائم: حملات هراس، ترس از وقوع حمله بعدی، اجتناب از مکان ها یا موقعیت هایی که ممکن است حملات هراس را تحریک کنند.
3. اختلال اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder)
- ویژگی ها: ترس شدید و مداوم از موقعیت های اجتماعی یا عملکردی که در آن ها فرد ممکن است مورد قضاوت یا ارزیابی منفی قرار گیرد. این اختلال می تواند به اجتناب از موقعیت های اجتماعی یا فعالیت های گروهی منجر شود.
- علائم: ترس از تحقیر شدن، اضطراب در موقعیت های اجتماعی، اجتناب از تماس با دیگران، و خجالت بیش از حد.
4. فوبیاهای خاص (Specific Phobias)
- ویژگی ها: ترس شدید و غیرمنطقی از یک شیء، موقعیت یا فعالیت خاص، مانند ارتفاع، حیوانات، یا پرواز. فرد مبتلا به فوبیای خاص به طور غیرمنطقی از این موارد اجتناب می کند.
- علائم: ترس یا وحشت شدید هنگام مواجهه با منبع فوبیا، اجتناب از موقعیت های خاص، و احساس ناراحتی شدید در صورت عدم امکان اجتناب.
5. اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD)
- ویژگی ها: تجربه یا شاهد بودن یک رویداد تروماتیک که می تواند باعث اضطراب شدید و مداوم شود. فرد ممکن است خاطرات ناخوشایند، کابوس ها، یا فلش بک هایی از رویداد تروماتیک داشته باشد.
- علائم: بازگشت مکرر به خاطرات تروماتیک، اجتناب از یادآوری یا صحبت درباره حادثه، و افزایش تحریک پذیری.
6. اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
- ویژگی ها: افکار وسواسی و ناخواسته (افکار مکرر و مزاحم) که منجر به رفتارهای جبری (اعمال تکراری) می شوند. فرد مبتلا به OCD احساس می کند مجبور است این اعمال را انجام دهد تا اضطراب خود را کاهش دهد.
- علائم: شستن مکرر دست ها، چک کردن مداوم، یا انجام اعمال خاصی به طور تکراری.
7. اختلال اضطراب جدایی (Separation Anxiety Disorder)
- ویژگی ها: ترس یا اضطراب شدید هنگام جدایی از اشخاصی که به آن ها وابسته است، معمولاً در کودکان دیده می شود، اما ممکن است در بزرگسالان نیز بروز کند.
- علائم: نگرانی زیاد درباره اتفاقات بد که ممکن است برای افراد مورد علاقه رخ دهد، بی قراری و اضطراب هنگام جدایی.
اختلال اضطراب فراگیر (GAD) یکی از انواع اختلالات اضطرابی است و با نگرانی های فراگیر و مداوم شناخته می شود. دیگر اختلالات اضطرابی نیز وجود دارند که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند، اما همه این اختلالات مشترکاً به نگرانی و اضطراب شدید مرتبط هستند. درمان این اختلالات معمولاً شامل ترکیبی از روان درمانی و دارودرمانی است.
تازه ها در مورد اختلالات اضطرابی عصبی
اخیراً در زمینه اختلال اضطراب عصبی (GAD) پیشرفت های مهمی صورت گرفته است. یکی از برجسته ترین این پیشرفت ها، استفاده از داروهای روان گردان مانند LSD برای درمان این اختلال است. مطالعات اخیر نشان داده اند که یک دوز از LSD می تواند علائم اضطراب را به طور قابل توجهی کاهش دهد و اثرات آن تا چندین ماه باقی بماند. این یافته ها نشان دهنده پتانسیل بالای LSD در درمان اضطراب هستند (American Council on Science and Health).
همچنین، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به تازگی به داروی جدیدی به نام MM-120 وضعیت (درمان پیشرفته) داده است. این دارو که بر پایه مشتقات LSD ساخته شده، در مطالعات بالینی نشان داده که می تواند به سرعت و به طور مؤثری علائم اضطراب را کاهش دهد و این اثرات تا ۱۲ هفته پس از یک دوز نیز پایدار بمانند (Psychiatric Times).
این پیشرفت ها نشان دهنده مسیرهای جدید و امیدوارکننده ای در درمان اختلال اضطراب عصبی هستند که ممکن است در آینده به درمان های مؤثرتری برای افراد مبتلا به این اختلال منجر شوند.
هر چند این داروها همیشه توسط خود روانپزشک اسپری یا تزریق می شود و کار بالینی آن در ایران هنوز انجام نشده است پس دوست عزیز نری الان بگیری بزنی بدتر بشی (جاست فان).
منبع: britannica.com